احساس بازار بورس، نگرش فعلی سرمایهگذاران در مورد یک شرکت، یک بخش یا کل بازار مالی است. حال و هوای بازار تحت تأثیر روانشناسی جمعیت قرار دارد. این احساس از طریق فعالیت خرید و فروش آشکار میشود.
به طور کلی، افزایش قیمتها، احساسات صعودی بازار را نشان میدهد، در حالی که کاهش قیمتها، احساسات نزولی بازار را نشان میدهد.
نکات کلیدی احساس بازار بورس
احساسات بازار بورس به حال و هوای کلی کارگزاران و سرمایهگذاران در مورد یک سهام یا کل بازار سهام اشاره دارد.
عواطف و احساسات بازار زمانی که قیمتها در حال افزایش هستند، صعودی توصیف میشود.
احساسات بازار زمانی که قیمتها در حال کاهش هستند، نزولی است.
شاخصهای تکنیکال میتوانند به سرمایهگذاران در اندازهگیری احساسات بازار کمک کنند.
درک احساسات بازار بورس
احساسات بازار، که گاهی اوقات احساسات سرمایهگذار نامیده میشود، با تغییرات بنیادی در بازار همبستگی ندارد. معاملهگران روزانه و تحلیلگران تکنیکال به اندازهگیری احساس بازار بورس تکیه میکنند. زیرا این احساسات بر شاخصهای مورد استفاده برای اندازهگیری و سودآوری از حرکات کوتاهمدت قیمت ناشی از روانشناسی جمعیت سرمایهگذاران فعال تأثیر میگذارد.
احساس بازار بورس همچنین برای سرمایهگذاران خلاف جهت که در جهت مخالف اجماع غالب معامله میکنند، مهم است. به عنوان مثال، اگر همه در حال خرید سهام باشند، یک خلاف جهت آن را میفروشد تا از حرکت رو به بالا سود ببرد.
احساسات بازار اغلب به صورت نزولی یا صعودی توصیف میشود. وقتی جو نزولی است، قیمتها در حال کاهش هستند. وقتی صعودی است، قیمت سهام در حال افزایش است.
احساس بازار بورس اغلب بازار سهام را هدایت میکند، بنابراین احساسات بازار به ارزش بنیادی یک سهام مربوط نمیشود. تغییرات قیمت به دلایل زیادی فراتر از آنچه یک تحلیل بنیادی استنباط میکند، رخ میدهد.
احساس بازار بورس نگرانیها، انتظارات و احساسات گستردهای را در مورد بازار نشان میدهد، در حالی که ارزش بنیادی در مورد عملکرد واقعی کسب و کار است.
شاخصهای احساس بازار بورس
بسیاری از سرمایهگذاران با خرید سهامی که به دلیل احساس بازار بورس به اشتباه ارزشگذاری شدهاند، سود میبرند. آنها از چندین شاخص برای اندازهگیری احساسات بازار استفاده میکنند تا به آنها در تعیین بهترین سهام برای معامله کمک کند. از جمله شاخص نوسان CBOE (VIX)، شاخص بالاترین-پایینترین، شاخص درصد صعودی (BPI) و میانگینهای متحرک.
شاخص ترس
VIX که با نام شاخص ترس در احساس بازار بورس نیز شناخته میشود، توسط قیمتهای آپشن هدایت میشود. VIX ابزاری حیاتی برای معاملهگران است که نوسانات مورد انتظار شاخص S&P 500 را نشان میدهد.
سطوح بالای VIX میتواند نشاندهنده نگرانیهای شدید باشد، که به طور بالقوه نشانهای از کف بازار است. VIX پایین میتواند نشاندهنده رضایت بازار باشد و به عنوان سرنخی از اینکه بازار ممکن است به اوج خود رسیده باشد، در نظر گرفته میشود.
شاخص بالاترین-پایینترین
شاخص بالاترین-پایینترین در احساس بازار بورس، تعداد سهامی را که به بالاترین سطح 52 هفتهای رسیدهاند با تعداد سهامی که در پایینترین سطح 52 هفتهای هستند، مقایسه میکند.
وقتی شاخص زیر 30 باشد، قیمت سهام نزدیک به پایینترین حد خود معامله میشود و سرمایهگذاران تمایل به بازار نزولی دارند. وقتی شاخص بالای 70 باشد، قیمت سهام نزدیک به بالاترین حد خود معامله میشود و سرمایهگذاران تمایل به بازار صعودی دارند.
معاملهگران معمولاً این شاخص را برای یک شاخص خاص، مانند S&P 500 اعمال میکنند.
شاخص درصد صعودی
بر اساس نمودارهای نقطه و رقم، BPI تعداد سهام با الگوهای صعودی را اندازهگیری میکند. بازارهای خنثی درصد صعودی حدود 50٪ دارند. وقتی BPI 70٪ یا بالاتر را نشان میدهد، تمایل بازار بسیار خوشبینانه است، که میتواند نشان دهنده قیمتگذاری بیش از حد سهام باشد.
وقتی 30٪ یا کمتر باشد، تمایل بازار منفی است و نشاندهنده بازار اشباع فروش است.
میانگینهای متحرک
سرمایهگذاران معمولاً هنگام تعیین احساسات بازار از میانگین متحرک ۵۰ روزه (MA) و میانگین متحرک ۲۰۰ روزه استفاده میکنند.
هنگامی که میانگین متحرک ۵۰ روزه از پایین از میانگین متحرک ۲۰۰ روزه عبور میکند، به آن «تقاطع طلایی» میگویند. این نشان میدهد که مومنتوم به سمت بالا تغییر کرده و احساسات صعودی ایجاد میشود.
هنگامی که میانگین متحرک ۵۰ روزه از زیر میانگین متحرک ۲۰۰ روزه عبور میکند، به آن «تقاطع مرگ» میگویند. این نشان دهنده قیمتهای پایینتر و احساسات نزولی است.
محودیتهای استفاده از احساس بازار بورس
اگرچه احساس بازار بورس ابزاری مفید در بازارهای مالی است، اما محدودیتهایی دارد. ذهنیت گلهوار به راحتی تحت تأثیر ترس و طمع قرار میگیرد. پس لزوماً واکنشی به اصول بنیادی امور سهام یا بازار نیست.
علاوه بر این، اخبار، رویدادها، نگرانیها و حتی شایعات کوتاهمدت میتوانند احساس بازار بورس را تغییر دهند. به خصوص در بازارهای پرسرعت و با نقدینگی بالا. وقتی همه سوار بر موجی از خوشبینی هستند، ممکن است به این معنی باشد که یک اوج در راه است و برعکس آن زمانی صادق است که سرمایهگذاران در حال و هوای ناامیدی و یأس باشند. در نتیجه، احساسات غیرمنطقی بازار میتواند منجر به نوسانات بیشتر بازار شود.
به یاد داشته باشید که دادههای مربوط به احساسات میتوانند کمی غیرقابل پیشبینی باشند. نظرسنجیها، رسانههای اجتماعی و واکنشهای خبری میتوانند در همه جا باشند. این امر تشخیص و تفسیر اینکه آیا اطلاعات اساسی گمراهکننده یا کاملاً اشتباه هستند را به چالش میکشد.
احساس بازار بورس ذاتاً حساس است و میتواند به سرعت تغییر کند. پس از یک دوره خوشبینی، هنگامی که ضرایب ارزشگذاری، چشمانداز مثبتی را نشان میدهند، بازار آسیبپذیر میشود. حتی اخبار منفی جزئی نیز میتوانند حال و هوا را تغییر دهند و سرمایهگذاران صعودی را دوباره به سمت نزولی سوق دهند.
پیشبینی سقوط بازار با ابزار بورس 365
شاخصهای احساسات بازار مانند VIX میتوانند به رمزگشایی از حال و هوا و انتظارات سرمایهگذاران کمک کنند، اما برای پیشبینی سقوط بازار بینقص نیستند. این شاخصها انتظارات فعلی یا کوتاهمدت از نوسانات را منعکس میکنند، اما نمیتوانند رویدادهای پیشبینی نشده یا روندهای اقتصادی بلندمدت را در نظر بگیرند. امروزه پیش بینی بازار سهام بر اساس هوش مصنوعی صورت می گیرد. یکی از ابزارهای دقیق در این زمینه ابزار جامع بازار سرمایه بورس 365 است. برای آشنایی با این ابزار مقاله سرمایه گذاری هوشمند بورس را بخوانید.
نتیجهگیری
احساس بازار بورس نمونهای از روانشناسی جمعیت است. خوشبینی یا بدبینی با واکنش بسیاری از شرکتکنندگان بازار به آخرین اخبار، شایعات یا پیشبینیها افزایش مییابد و گسترش مییابد.
به طور کلی، افزایش قیمتها نشاندهنده احساسات صعودی بازار است، در حالی که کاهش قیمتها نشاندهنده احساسات نزولی بازار است. سرمایهگذار بلندمدت عاقلانه است که از این کشمکش دور بماند.